Zaznacz stronę

Earth Learning Idea

Innowacyjne sposoby nauczania o Ziemi – geografia fizyczna, geologia, nauki o Ziemi, nauki o środowisku

Oficjalna, polska strona projektu Earth Learning Idea

W ramach angielskiego projektu Earth Learning Idea (ELI) od 2008 roku publikowane są pomysły na ćwiczenia oraz eksperymenty wspomagające nauczanie geografii fizycznej, geologii, fizyki Ziemi, a także astronomii i historii naszej planety. Do tej pory opracowano już kilkaset ćwiczeń, przeznaczonych dla dzieci i młodzieży od 7 do 18 roku życia.

Strona domowa projektu (w języku angielskim)

Earth Learning Idea - logo projektu.

Lista eksperymentów przetłumaczonych na język polski

Obieg wody w przyrodzie – gra
(oryg. Watery world game)
Plik PDF. Plik PDF z ćwiczeniem

Bądź kroplą wody, która dociera do morza. Gra, która może być wykorzystana na lekcji geografii, choć jej tematyka jest powiązana także z innymi przedmiotami. Może być także wykorzystana jako wprowadzenie lub podsumowanie zajęć o obiegu wody w przyrodzie.

Himalaje w 30 sekund!
(oryg. Himalayas in 30 seconds!)
Plik PDF. Plik PDF z ćwiczeniem

Modelowanie procesu tworzenia fałdów i uskoków w skałach poddawanych naprężeniom. Imitacja działania ruchów górotwórczych, prowadzących do wypiętrzania łańcuchów górskich.

Kolizje kontynentów
(oryg. Continents in collision)
Plik PDF. Plik PDF z ćwiczeniem

Modelowanie procesów zachodzących na aktywnych (konwergentnych) krawędziach kier litosfery.

Które żuki przetrwają? Gra w ewolucję
(oryg. How many Beany Beetles? – the evolution game)
Plik PDF. Plik PDF z ćwiczeniem

Badanie przystosowań i doboru naturalnego. Gra stanowiąca wprowadzenie do teorii ewolucji – przydatne ćwiczenie interdyscyplinarne.

Zostań skamieniałością!
(oryg. Fossilise!)
Plik PDF. Plik PDF z ćwiczeniem

Gra ułatwiająca zrozumienie procesu fosylizacji, prowadzącego do powstawania skamieniałości. Przeznaczona dla najmłodszych miłośników paleontologii.

Rolka czasu
(oryg. Toilet roll of time)
Plik PDF. Plik PDF z ćwiczeniem

Przygotowanie linii dziejów Ziemi z… kawałka rolki papieru toaletowego. Uczniowie poznają najważniejsze wydarzenia z historii naszej planety i dowiadują się, kiedy pojawiły się organizmy żywe oraz główne grupy zwierząt i roślin.

Kontynentalne układanki
(oryg. The continental jigsaw puzzle)
Plik PDF. Plik PDF z ćwiczeniem

Składanie Gondwany – wielkiego kontynentu sprzed kilkuset milionów lat – z fragmentów stanowiących dzisiejsze kontynenty. Dobre wprowadzenie do tektoniki kier litosfery i dryfu kontynentów.

Potęga lodu
(oryg. Ice power!)
Plik PDF. Plik PDF z ćwiczeniem

Badanie zmian objętości wody podczas zamarzania oraz obliczanie rzeczywistej masy góry lodowej.

Wietrzenie – rozpad i rozkład skał
(oryg. Weathering- rocks breaking up and breaking down)
Plik PDF. Plik PDF z ćwiczeniem

Łączenie fotografii zwietrzałych skał z ich opisami oraz z procesami wietrzenia, które je ukształtowały.

Zrób własną erupcję wulkanu!
(oryg. Blow up your own volcano!)
Plik PDF. Plik PDF z ćwiczeniem

Zobacz, w jaki sposób gazy wyrzucają lawę podczas erupcji wulkanicznej. Przygotuj symulację erupcji wulkanu, korzystając z jednej z opisanych metod. Oba eksperymenty najlepiej przeprowadzić na zewnątrz budynku, albo na wielkiej, płaskiej tacy, na którą wyleje się płyn. Przed doświadczeniem zapytaj uczniów o procesy, które powodują wydostawanie się magmy na powierzchnię ziemi.

Zrób własną skałę
(oryg. Make your own rock)
Plik PDF. Plik PDF z ćwiczeniem

Kompakcja i cementacja osadów. Tworzenie własnych “skał” (z użyciem różnych “cementów”) i testowanie ich odporności.

Modelowanie skał: Co jest ukryte w ich wnętrzu – i dlaczego?
(oryg. Modelling for rocks: What’s hidden inside – and why?)
Plik PDF. Plik PDF z ćwiczeniem

Badanie przepuszczalności skał: w jaki sposób umożliwiają one przepływ wody, ropy naftowej i gazu ziemnego.

W pułapce: Dlaczego ropa i gaz nie mogą uciec ze swojego podziemnego więzienia?
(oryg. Trapped! Why can’t oil and gas escape from their underground prison?)
Plik PDF. Plik PDF z ćwiczeniem

Ćwiczenie pokazuje, w jaki sposób ropa naftowa i gaz ziemny są uwięzione w skałach zbiornikowych pod powierzchnią ziemi.

Zrób własne złoże ropy naftowej i gazu ziemnego
(oryg. Make your own oil and gas reservoir)
Plik PDF. Plik PDF z ćwiczeniem

W jaki sposób ropa naftowa i gaz ziemny wędrują przez skały?

Dodatkowe materiały:

Bogactwo w rzece
(oryg. Riches in the river)
Plik PDF. Plik PDF z ćwiczeniem

Zbadaj, w jaki sposób cenne rudy metali mogą ulec koncentracji w osadach rzecznych.

Dodatkowe materiały:

Poszukiwacze złota
(oryg. Gold prospectors)
Plik PDF. Plik PDF z ćwiczeniem

Pokaz płukania osadów rzecznych w poszukiwaniu “złota”.

Od deszczu do źródła: woda spod ziemi
(oryg. From rain to spring: water from the ground)
Plik PDF. Plik PDF z ćwiczeniem

Pokaż, w jaki sposób deszcz zasila wody podziemne płynące pod powierzchnią gruntu, a następnie wypływające w źródłach.

„Woda, woda wszędzie, ale ani kropli wody do picia”
(oryg. ‘Water, water everywhere but not a drop to drink’)
Plik PDF. Plik PDF z ćwiczeniem

W jaki sposób oczyścić brudną wodę tak, by nadawała się do picia?

Studnia: Konstruujemy działający model studni
(oryg. Well, well, well!)
Plik PDF. Plik PDF z ćwiczeniem

Opis dwóch modeli pozwalających na uzmysłowienie sobie, skąd bierze się woda w studni.

Dlaczego Morze Martwe jest „martwe”?
(oryg. Why is the Dead Sea dead?)
Plik PDF. Plik PDF z ćwiczeniem

Mierzymy zasolenie i dowiadujemy się, dlaczego w silnie zasolonej wodzie trudno jest pływać, ale można łatwo się na niej unosić.

Trzęsienie ziemi – czy mój dom się zawali?
(oryg. Quake shake – will my home collapse?)
Plik PDF. Plik PDF z ćwiczeniem

Eksperyment prezentujący skutki upłynnienia gruntu w wyniku trzęsienia ziemi oraz efekty, jakie ma ono dla budynków posadowionych na tym gruncie.

Ćwiczenie może stanowić fragment lekcji o trzęsieniach ziemi oraz ich skutkach. Pozwala też na przeprowadzenie dyskusji o sposobach przygotowania się na trzęsienia ziemi w obszarach sejsmicznych.

Tsunami za oknem – co mógłbyś zobaczyć, co mógłbyś czuć?
(oryg. A tsunami through the window – what would you see, what would you feel?)
Plik PDF. Plik PDF z ćwiczeniem

Eksperyment myślowy pozwalający na wyobrażenie sobie i przedyskutowanie skutków wejścia fali tsunami na zurbanizowane wybrzeże.

Dodatkowe materiały:

Osuwisko za oknem – co mógłbyś zobaczyć, co mógłbyś czuć?
(oryg. Landslide through the window – what would you see, what would you feel?)
Plik PDF. Plik PDF z ćwiczeniem

Uczeń zastanawia się, co mogłoby się stać, gdyby budynek szkoły znalazł się na drodze osuwiska lub został przez nie uniesionym.

Dodatkowe materiały:

Trzęsienie ziemi przez okno – co mógłbyś zobaczyć, co mógłbyś czuć?
(oryg. Earthquake through the window – what would you see, what would you feel?)
Plik PDF. Plik PDF z ćwiczeniem

Pokaż uczniom, co może się wydarzyć podczas trzęsienia ziemi (zdjęcia są załączone), a potem poproś ich o spojrzenie przez okno lub drzwi wejściowe i zastanów się z nimi, co mogłoby się stać, gdyby trzęsienie ziemi nawiedziło rejon szkoły.

Jak przetrwać trzęsienie ziemi?
(oryg. Surviving an earthquake)
Plik PDF. Plik PDF z ćwiczeniem

Uczniowie zastanawiają się, co należy zrobić, by zwiększyć szanse przetrwania silnego trzęsienia ziemi.

Dodatkowe materiały:

Powódź przez okno – co zobaczyłbyś, co byś czuł?

(oryg. Flood through the window – what would you see, how would you feel?)
Plik PDF. Plik PDF z ćwiczeniem

Uczniowie ustalają, jak mogłaby wyglądać powódź widziana przez okno.

Dodatkowe materiały:

Erupcja wulkanu widziana przez okno
(oryg. An eruption through the window)
Plik PDF. Plik PDF z ćwiczeniem

Uczniowie dyskutują skutki erupcji lawowej, erupcji eksplozywnej, spływów popiołów wulkanicznych oraz spływów piroklastycznych.

Tsunami
(oryg. Tsunami)
Plik PDF. Plik PDF z ćwiczeniem

Od czego zależy prędkość fali tsunami?

Przewidywanie trzęsień ziemi
(oryg. Earthquake prediction – when will the earthquake strike?)
Plik PDF. Plik PDF z ćwiczeniem

Modelowanie narastających naprężeń we wnętrzu Ziemi i ich gwałtownego rozładowania, które powoduje trzęsienia ziemi. Uczniowie na własne oczy przekonują się, jak trudno przewidzieć moment wystąpienia trzęsienia ziemi.

Zagrożenie przerwaniem zapory wodnej
(oryg. Dam burst danger)
Plik PDF. Plik PDF z ćwiczeniem

Modelowanie przerwania naturalnej zapory wodnej w górach – i katastrofy, jaka może później nastąpić.

Wstrząśnięty, ale nie zmieszany?
(oryg. Shaken but not stirred?)
Plik PDF. Plik PDF z ćwiczeniem

Co dzieje się z budynkami podczas trzęsienia ziemi?

Wybuch wulkanu Krakatau
(oryg. The balloon goes up at Krakatoa)
Plik PDF. Plik PDF z ćwiczeniem

Zbiornik z wodą i balon symulują wielkie fale tsunami spowodowane wybuchem wulkanu Krakatau w 1883 roku.

Dodatkowe materiały:

Niebezpieczeństwo – Kurzawka!
(oryg. Danger – quicksands!)
Plik PDF. Plik PDF z ćwiczeniem

O upłynnieniu gruntu i wynikających z niego niebezpieczeństwach.

Lista z podziałem na kategorie

Ćwiczenia zostały podzielone przez ich twórców na osobne kategorie tematyczne. Są nimi:

Więcej informacji o projekcie

Większość ćwiczeń opracowanych zostało z myślą o nauczaniu geografii i geologii w krajach rozwijających się. Stąd też nie wymagają one żadnego specjalistycznego wyposażenia oraz nakładów finansowych, a eksperymenty można przeprowadzić przy użyciu najprostszych środków (piasek, plastikowe butelki, balony).

Wszystkie materiały dostępne są w postaci plików PDF. Po ich ściągnięciu nie jest już konieczny dostęp do internetu. Eksperymenty można więc wykonać w każdych warunkach.

Celem ćwiczeń jest nie tylko przekazanie wiedzy o procesach działających na powierzchni oraz we wnętrzu Ziemi, ale przede wszystkim wykształcenie u ucznia umiejętności analitycznego myślenia. Przy opracowywaniu schematów ćwiczeń korzystano z wytycznych programu Cognitive Acceleration through Science Education (CASE), który wprowadzony w Wielkiej Brytanii przyniósł znaczną poprawę rezultatów egzaminów testujących wiedzę i umiejętności z zakresu nauk o Ziemi.

Uczniowie wykonujący ćwiczenia opracowane w ramach ELI gromadzą informacje podczas eksperymentów, a analizując je doświadczają dysonansu poznawczego. Następnie objaśniają znaczenie uzyskanych rezultatów, opracowując nowe objaśnienia zaobserwowanych procesów. Końcowym etapem jest praktyczne zastosowanie wyciągniętych wniosków – na przykład w celu ustalenia możliwych sposobów przeciwdziałania klęskom żywiołowym.

Każde z ćwiczeń dostępne jest w postaci pliku PDF zawierającego dokładny opis, a także sposób jego przeprowadzenia, zestaw pytań do zadania uczniom, teoretyczne podstawy eksperymentu, a także listę korzyści i rezultatów oraz odnośniki do dodatkowych zasobów. Pliki te zostały ściągnięte blisko 1,5 mln razy. Ćwiczenia przetłumaczono na kilka języków, najwięcej z nich (ponad sto) jest dostępnych w języku hiszpańskim.

Na tej stronie zamieszczane są polskojęzyczne tłumaczenia ćwiczeń wchodzących w skład projektu ELI. Tak jak oryginalne pliki są one dostępne za darmo. Osoby chcące dopomóc w tłumaczeniu ćwiczeń na język polski proszę o kontakt z polskim współpracownikiem ELI, pod adresem pawelw małpa amu.edu.pl.

Tak wyglądają przykładowe ćwiczenia ELI (wersje polskie):

Przykładowe ćwiczenia Earth Learning Idea (ELI).