Czerwona, przeświecająca odmiana minerału chalcedonu. Swoje zabarwienie zawdzięcza obecności domieszek w postaci tlenków żelaza.
Karneol jest szlifowany w postaci bębniaków, kaboszonów, kulek do naszyjników. Może być otrzymywany ze zwykłego chalcedonu poprzez sztuczne barwienie z wykorzystaniem azotanu żelazowego. Podgrzewanie pozwala z kolei na usunięcie niepożądanego brunatnego odcienia.
Inną odmianą chalcedonu bardzo podobną do karneolu jest brunatnoczerwony sard. Niekiedy odróżnienie obu tych kamieni jest trudne.
Najbardziej znane stanowiska karneolu znajdują się w Brazylii, Chinach, Egipcie, Japonii, Kolumbii, Indiach, USA. Ta odmiana chalcedonu występuje również w Polsce, na Dolnym Śląsku:
- okolice Borówna, Kamiennej Góry – w melafirach (skały magmowe wulkaniczne datowane na schyłek ery paleozoicznej),
- w Czadrowie koło Kamiennej Góry – w nieczynnym kamieniołomie melafiru na południowym zboczu góry Łysina, na skraju wsi; występuje tam karneol ciemnoczerwony do jasnoczerwonego, w postaci nacieków o grubości 2-3 mm,
- Suszyna koło Kłodzka,
- Struga, gmina Stare Bogaczewice – okazy znajdowano na północ od wsi, na polach tuż przy ostatnich zabudowaniach, ładne, pojedyncze, barwa koralowoczerwona, niektóre nawet wielkości pięści,
- Grzędy Górne – w kamieniołomie,
- w kopalni niklu Marta w Szklarach.