Zaznacz stronę

Magnetyt

Minerał, a zarazem najbogatsza ruda żelaza – ponad 2/3 objętości magnetytu stanowi właśnie ten metal. Najczęściej występuje w postaci ziemistych, ziarnistych i zbitych skupień. Tworzy też piękne, ośmiościenne, dwunastościenne, a nawet 48-ścienne kryształy. Mają one czarną, lśniącą powierzchnię. Rysa magnetytu jest czarna, połysk metaliczny. Wykazuje bardzo niewyraźną łupliwość. Barwa jest czarna, niekiedy z niebieskawym połyskiem.

Magnetyt krystalizuje w układzie regularnym. Jest stosunkowo twardy (6-6,5 w skali Mohsa). Charakterystyczną cechę tego minerału stanowi jego naturalna magnetyczność.

Minerał magnetyt - ważna ruda żelaza.

Minerał magnetyt – ważna ruda żelaza. Bryłka ze zdjęcia ma 4 cm wysokości.

Złoża magnetytu pojawiają się najczęściej w skałach magmowych głębinowych bardzo ubogich lub niemal pozbawionych krzemionki (skały takie nazywamy zasadowymi oraz ultrazasadowymi). Magnetyt znajdujący się w tych skałach krystalizuje z magmy jako jeden z pierwszych minerałów i w wysokich temperaturach.

Ten sam minerał może jednak pojawiać się także w innych skałach. Tworzy się bowiem również w wyniku działania procesów hydrotermalnych, które są aktywne w końcowych etapach krystalizacji magmy. Odporność magnetytu oraz jego duży ciężar powodują, że gromadzi się on również we wtórnych złożach, to jest w skałach osadowych okruchowych. Minerał ten pojawia się również w skałach przeobrażonych – między innymi skarnach, powstających na skutek oddziaływania wysokich temperatur (na przykład na skutek wtargnięcia magmy) na wapienie oraz dolomity.

Złoża magnetytu znane są zwłaszcza z Kirunavaary w Szwecji. Poza tym występują one również na Ukrainie, w Rosji, Brazylii i USA, a także Finlandii. W Polsce magnetyt spotykany jest na Dolnym Śląsku, zwłaszcza w okolicach Kłodzka, Kowar oraz Szklarskiej Poręby. Złoże tytanomagnetytu zostało nawiercone na dużych głębokościach pod powierzchnią w okolicach Suwałk.