Do tej klasy krzemianów zaliczane są minerały posiadające pierścienie krzemowe (czasami z glinem podstawionym w miejsce krzemu), trój-, czworo lub sześcioboczne, które nie tworzą większych struktur (przypominających warstwy lub łańcuchy). Pierścienie mogą być proste lub podwojone. Niektóre z minerałów o takiej budowie wyłączane są czasami do osobnych klas boranokrzemianów (zawierających bor) oraz berylokrzemianów (zawierających beryl).
Do krzemianów pierścieniowych zaliczane są między innymi następujące minerały:
Beryl
Krzemian berylu. Pojawia się w grubokrystalicznych odmianach granitoidów, nazywanych pegmatytami. W Polsce znany jest z żył pegmatytowych Gór Sowich oraz okolic Strzegomia (Grabina). Występuje niekiedy także w gnejsach, zwłaszcza w Kowarach i Szklarskiej Porębie. Niektóre odmiany berylu są cennymi kamieniami szlachetnymi.
Przeczytaj więcej o berylu w katalogu kamieni szlachetnych i ozdobnych
Jedne z najbardziej znanych czerwonych beryli pochodzą ze stanu Utah w USA. Fot. Parent Géry, Wikimedia Commons.
Kordieryt
Minerał skał przeobrażonych. Powstaje z reguły w warunkach wysokich temperatur, przy stosunkowo niskim ciśnieniu. Warunki takie panują na przykład podczas podgrzewania skał przez znajdującą się w pobliżu gorącą magmę. Zjawisko takie jest nazywane metamorfizmem (przeobrażeniem) kontaktowym. Jednymi ze skał powstających w ten sposób są hornfelsy, które w Polsce znane są z Karkonoszy oraz Gór Izerskich. Poza tym kordieryt pojawia się też w gnejsach (inne skały przeobrażone) w okolicach Kamiennej Góry i Szklarskiej Poręby.
Turmaliny
Duża grupa minerałów zawierających pierścieniowy, sześcioboczny anion krzemianowy (Si6O18), a także dodatkowe aniony inne niż krzemianowy. Zróżnicowany skład idzie w parze ze zmiennymi właściwościami. Turmaliny tworzą słupowe kryształy zabarwione w bardzo różny sposób, z ciekawymi cechami optycznymi (pleochroizm). Oryginalnie zabarwione, ładne kryształy turmalinów są kamieniami ozdobnymi.
W Polsce turmaliny znane są z Dolnego Śląska (Pogórze Izerskie, okolice Strzelina, Góry Sowie), a także z Tatr. Występują w grubokrystalicznych granitoidach (tak zwanych pegmatytach), a także w zróżnicowanych skałach przeobrażonych.
Przeczytaj więcej o turmalinie w katalogu kamieni szlachetnych i ozdobnych
Turmalin (elbait) z Pakistanu. Fot. Parent Géry, Wikimedia Commons.
