Zaznacz stronę
Arktyczne jeziora w Kanadzie.

Nie znamy na razie przyczyn kurczenia się kanadyjskich jezior (zdjęcie satelitarne: Google Maps).

Jeziora w arktycznej części Kanady skurczyły się w ciągu ostatnich 10 lat o 1,2 procenta. To na pozór niewiele, jednak w skali całego kraju stanowi to aż 6700 kilometrów kwadratowych wody!

O kurczeniu się jezior poinformowali naukowcy z Uniwersytetu Maryland (USA). Dane uzyskano analizując obrazy satelitarne z ostatnich dziesięciu lat.

Zmniejszająca się powierzchnia jezior może mieć poważne skutki dla środowiska. Zmiany negatywnie odczują zwierzęta wodne, których siedliska się skurczą. Naukowcy mówią też – w zależności od interpretacji – o zmniejszeniu się lub o zwiększeniu emisji dwutlenku węgla do atmosfery.

Kurczącą się powierzchnię jezior zaobserwowano już wcześniej. Wówczas problem dotyczył jedynie tych zbiorników wodnych, które były położone najbardziej na południe.

Nowe badania wskazują na coś zupełnie przeciwnego. To jeziora znajdujące się na północy kurczą się najbardziej. W południowej części analizowanego obszaru zmiany są nieznaczne lub w ogóle nie zostały zaobserwowane.

Rezultaty uzyskane przez badaczy z Uniwersytetu Maryland są niepokojące. Nie znamy bowiem przyczyn kurczenia się jezior. Trudno więc stwierdzić, jaki będzie dalszy kierunek zmian. Wśród potencjalnych przyczyn wymienia się między innymi:

  • zwiększone parowanie spowodowane wyższymi temperaturami powietrza oraz silniejszym wiatrem,
  • topnienie wiecznej zmarzliny, które pozwala wodzie na odpływanie z jezior do niezamarzniętego podłoża,
  • zmniejszające się opady śniegu zasilającego zbiorniki wodne.

Pewne jest, że potrzebujemy kolejnych badań, by ustalić, czy istnieje związek zmniejszania się powierzchni jezior z ocieplaniem się klimatu. Poza tym sprzeczne wyniki bieżących oraz wcześniejszych analiz pokazują, że rzeczywiste trendy mogą być bardziej skomplikowane. Do wyjaśnienia zagadki znikających jezior droga jest jeszcze daleka.

Źródło: M. L. Carroll et al., 2011. Shrinking lakes of the Arctic: Spatial relationships and trajectory of change. Geophysical Research Letters 38, doi: 10.1029/2011GL049427.